رکوردشکنی هموزن و بازگشت نقدینگی در بازار سرمایه
به گزارش پاداش، بازار سهام امروز را میتوان نمونهای گویا از تقابل هیجان و احتیاط در میان معاملهگران دانست؛ تقابلی که طی هفتههای اخیر در بسیاری از نمادها و صنایع دیده میشود اما امروز با شدت بیشتری بروز پیدا کرد. تشکیل صفهای خرید قابلتوجه با ارزشی نزدیک به هفت هزار میلیارد تومان در مرحله پیشگشایش این انتظار را ایجاد کرده بود که بازار از نخستین دقایق شروع معاملات، با موجی از تقاضای پایدار و انرژی مثبت همراه شود. اما به محض باز شدن بازار، جریان عرضه به شکلی پیشبینینشده افزایش یافت و بخش عمدهای از تقاضای اولیه عقب نشست. این رفتار متناقض میان پیشگشایش و شروع معاملات نشان داد که بخش مهمی از سرمایهگذاران همچنان با استراتژیهای لحظهای معامله میکنند و هر محرک بیرونی میتواند به سرعت تصمیمات آنان را تغییر دهد. با این وجود، روند کلی بازار در ادامه معاملات گویای این بود که علیرغم احتیاط اولیه، نقدینگی آماده ورود به سهمهاست و تنها به دنبال بهانهای برای تثبیت تصمیم خود بوده است؛ بهگونهای که پس از گذشت چند دقیقه از شروع کمرمق، بار دیگر تقاضای قویتری شکل گرفت و توانست فضای معاملات را بهتدریج دگرگون کند.
شروع مردد، بازگشت سریع تقاضا
بازار در پانزده دقیقه نخست حالتی خنثی و حتی شکننده را تجربه کرد. فشار عرضه در این مقطع با آنچه در پیشگشایش نشان داده شده بود متفاوت بود و همین امر بازار را وارد نوعی سردرگمی کوتاهمدت کرد. اما تغییر جهت نقدینگی به شکلی ناگهانی اما قدرتمند از نیمه نخست ساعت اول بازار باعث شد بسیاری از نمادها مجدداً با افزایش تقاضا روبهرو شوند. این رفتار نشان میدهد که بدنه فعال بازار همچنان آمادگی حرکت دارد و تنها نیاز به نوعی تأیید روانی برای ورود مجدد پیدا میکند. جریان پرقدرت نقدینگی در ادامه معاملات سبب شد فروشندگان که در دقایق ابتدایی با اعتماد بیشتری سفارشهای خود را ثبت کرده بودند، در ادامه عقبنشینی کنند و فضای غالب بازار به سمت خریداران متمایل شود. این تغییرات سریع رفتاری معمولاً در بازارهایی رخ میدهد که هم انتظارات مثبت وجود دارد و هم ابهامات، و نتیجه آن شکلگیری نوسانات کوتاهمدت اما با تمایل صعودی است.
درخشش «فلزا»
عملکرد سهماهه صندوق «فلزا» نشان میدهد این صندوق توانسته در 3 ماهه دوره منتهی به ۱۸ آذر از منظر بازدهی نه تنها در میان صندوقهای بخشی مرتبط با فلزات، بلکه در میان کل صندوقهای بخشی بازار رتبه نخست را به خود اختصاص دهد. نکته قابلتوجهتر این است که «فلزا» توانست بازدهی بیش از ۶ درصد فراتر از طلای ۱۸ عیار ثبت کند. این موضوع در شرایطی که طلا معمولاً یکی از داراییهای امن و محبوب سرمایهگذاران حقیقی است، نشاندهنده جذابیت بالای این صندوق و توجه دوباره سرمایهگذاران به داراییهای پایهمحور به ویژه فلزات است. رشد توجه به این صندوق را میتوان نشانهای از جابهجایی بخشی از نقدینگی از داراییهای کاملاً کمریسک به سمت ابزارهای دارای پشتوانه کالایی دانست؛ ابزاری که در شرایط عدم قطعیتهای اقتصادی میتواند کارکرد پوششی مناسبی داشته باشد.
تحرکات صنایع میان دلاریها و ریالیها
یکی از ویژگیهای مهم معاملات امروز این بود که برخلاف برخی روزهای گذشته، تمرکز معاملهگران تنها بر صنایع دلاری نبود و گروههای ریالی نیز در کانون توجه قرار گرفتند. گروه بانکی بهطور ویژه با موجی قدرتمند از تقاضا همراه شد. گزارشهای منتشرشده از «وبملت» و بازگشایی «وتجارت» پس از کنفرانس روز گذشته در کنار ترسیم چشمانداز تورمی و انتظارات از سیاستهای پولی، باعث شد این گروه مجدداً به یکی از نقاط جذب نقدینگی تبدیل شود. اغلب نمادهای بانکی امروز با صف خرید همراه بودند؛ موضوعی که نشاندهنده ورود سرمایههای جدید به این گروه و تقویت انتظارات مثبت در مورد عملکرد آتی آنهاست.
در کنار گروه بانکی، گروه خودرویی به خصوص «خودرو» نیز معاملاتی پرحجم و پرتقاضا را تجربه کرد. افزایش توجه به این گروه را میتوان حاصل ترکیبی از عوامل بنیادین، ارزشگذاری نسبی و همچنین انتظار برای بهبود وضعیت تولید و عرضه دانست. این گروه طی ماههای اخیر نوسانات متعددی را پشت سر گذاشته، اما امروز نشانههایی از افزایش پذیرش ریسک توسط معاملهگران در آن دیده شد.
در گروه پالایشی اما رفتار متفاوتی مشاهده شد. پس از رشدهای اخیر، امروز عرضههایی در این گروه شکل گرفت که بیشتر از جنس اصلاح طبیعی پس از چند روز افزایش قیمت بود. فشار فروش در این گروه نشان نمیداد روند صعودی متوقف شده یا متغیری بنیادی تغییر کرده، بلکه بیشتر رنگ و بوی استراحت قیمتی داشت.
رکورد تاریخی شاخص هموزن
عبور شاخص کل هموزن از کانال یکمیلیون واحد و ثبت سطحی تاریخی یکی از مهمترین تحولات امروز بازار بود. این اتفاق از این جهت اهمیت دارد که شاخص هموزن برخلاف شاخص کل وزن یکسانی به نمادها میدهد و افزایش آن نشاندهنده رشد فراگیر در میان اکثر نمادهای بازار است. رشد شاخص هموزن معمولاً علامتی است از اینکه بازار تنها بر چند سهم بزرگ تکیه ندارد و ورود نقدینگی بهصورت گستردهتری در پهنه بازار توزیع شده است. این رکورد جدید میتواند در تقویت اعتماد معاملهگران نقشی اساسی داشته باشد، زیرا نشان میدهد رشد اخیر بازار حالت سالمتری دارد و از تمرکز صرف بر لیدرهای سنتی بازار فاصله گرفته است.
جریان پول در ابزارهای مالی
ارزش معاملات خرد امروز از مرز ۱۴ هزار میلیارد تومان عبور کرد که این سطح از معاملات بازتابی از افزایش مشارکت فعال سرمایهگذاران و ثبات نسبی در جریان نقدینگی ورودی به بازار است. ورود بیش از ۱۴۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی به سهام حقتقدم و صندوقهای سهامی نشاندهنده افزایش تمایل به پذیرش ریسک و فاصله گرفتن از داراییهای کاملاً کمریسک است.
در مقابل، صندوقهای درآمد ثابت تا زمان بسته شدن بازار با خروج پول مواجه بودند که این موضوع بهعنوان نشانهای از تغییر رویکرد بخشی از سرمایهگذاران قابل ارزیابی است. اما پس از پایان معاملات، حدود ۳۵۰ میلیارد تومان ورود پول به این صندوقها ثبت شد که نشان میدهد بخشی از سرمایهگذاران همچنان برای ایجاد تعادل در پرتفوی خود وزن داراییهای کمریسک را حفظ میکنند. صندوقهای طلا نیز با ثبت ورود حدود ۷۴ میلیارد تومان نقدینگی امروز عملکردی مثبت داشتند که این رفتار را میتوان همجهت با افزایش توجه به ابزارهای مبتنی بر داراییهای واقعی ارزیابی کرد.
بازار در آستانه فاز جدیدی از تحرک
مجموع رفتار بازار در معاملات امروز نشان میدهد که بازار سرمایه در حال عبور از فاز احتیاط و ورود به دورهای با تحرک بیشتر است. بازگشت سریع تقاضا پس از شروع کمرمق، رکوردشکنی شاخص هموزن، عملکرد ممتاز صندوق «فلزا»، جهش تقاضا در گروههای بانکی و خودرویی و همچنین حجم بالای معاملات، همگی نشانههایی از تغییر تدریجی رفتار معاملهگران هستند. این تغییر رفتار معمولاً زمانی رخ میدهد که انتظارات در حال بهبود باشد و سرمایهگذاران به چشمانداز بازدهی بازار خوشبینتر شوند.
با این حال، پایداری روند صعودی نیازمند حفظ جریان ورودی نقدینگی و کنترل ریسکهای سیستماتیک است. اگر جریان نقدینگی طی روزهای آینده تثبیت شود، بازار میتواند وارد مرحلهای از رشد پایدارتر و همزمان گستردهتر شود. در مجموع، معاملات امروز حاکی از آن است که بازار بهتدریج از فضای تردید فاصله گرفته و در حال ساختن بستری برای روندهای پرقدرتتر در روزهای آتی است.
مسعود کریمی هستم، از سال ۱۳۹۰ تاکنون، بهصورت مستمر در حوزه بازار سرمایه کشور فعالیت داشتهام و در این مدت در جایگاه خبرنگار، تحلیلگر و کارشناس بازار سرمایه با خبرگزاریها و روزنامههای اقتصادی رسمی کشور همکاری کردهام. تمرکز اصلی فعالیت حرفهای اینجانب بر تحلیل ساختارهای بازار سرمایه و بررسی سازوکارهای اثرگذاری عوامل کلان اقتصادی بر رفتار بازار است.
