رقابت جهانی نوری؛ قدرت غول آروماتیک ایران

آکادمی / تحلیل پاداش / رقابت جهانی نوری؛ قدرت غول آروماتیک ایران

شرکت پتروشیمی نوری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین تولیدکنندگان آروماتیک در ایران و جهان شناخته می‌شود و اجرای آن در قالب طرح‌های کلیدی برنامه پنج‌ساله سوم صنعت پتروشیمی آغاز شد. این مجتمع با ظرفیت اسمی بیش از چهار و نیم میلیون تن در سال، پس از آغاز عملیات اجرایی در سال ۱۳۷۹ و بهره‌برداری نخستین واحد در نیمه دوم سال ۱۳۸۵، نهایتاً در سال ۱۳۸۶ به‌طور رسمی وارد مدار تولید شد و از آن زمان تاکنون به‌عنوان یکی از مجتمع‌های راهبردی هلدینگ خلیج فارس فعالیت می‌کند. حجم سرمایه‌گذاری انجام‌شده در این طرح حدود هشت هزار میلیارد ریال بوده و این پروژه برای بیش از ۱۲۰۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد کرده است. نوری با برخورداری از زیرساخت‌های گسترده، دسترسی مناسب به خوراک و نقش کلیدی در تأمین زنجیره آروماتیک‌ها، جایگاه ویژه‌ای در میان صنایع پتروشیمی کشور یافته و سهم قابل توجهی از تأمین مواد اولیه صنایع پایین‌دستی مانند بنزن، پارازایلین و سایر محصولات آروماتیکی را بر عهده دارد.

در فصل تابستان، شرکت درآمدی معادل ۵۸ همت کسب کرده که نسبت به فصل بهار رشد ۸ درصدی را نشان می‌دهد. بهای تمام‌شده تابستان به ۴۶ همت افزایش یافته و نسبت به فصل قبل ۱۵.۸ درصد رشد داشته است. افزایش ۲۸ درصدی هزینه‌های عمومی و اداری موجب شد سود هر سهم در تابستان به ۱٬۱۷۹ ریال کاهش یابد، در حالی که این رقم در فصل بهار ۱٬۴۰۹ ریال بوده است؛ موضوعی که بیانگر کاهش ۱۶.۴ درصدی سود هر سهم است. به طور کلی، عملکرد پتروشیمی نوری در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ نشان‌دهنده رشد درآمد و ثبات نسبی سودآوری است و با تداوم روند تولید و بهبود ترکیب محصولات، انتظار می‌رود شرکت در نیمه دوم سال عملکرد مالی متعادل و سودآور خود را حفظ نماید.

نوری در گزارش ماهانه مهرماه به فروش ۱۲۹,۵۷۲ میلیارد ریال دست یافته که نشان‌دهنده کاهش ۴۰ درصدی نسبت به ماه گذشته است. جمع فروش شرکت طی هفت‌ماهه نخست سال جاری به ۱,۲۵۳,۴۹۲ میلیارد ریال رسیده، در حالی که این رقم در دوره مشابه سال قبل ۸۹۷,۰۷۱ میلیارد ریال بوده است. همچنین شرکت در مهرماه موفق به فروش ۳۰۰,۹۱۳ تن محصول شده که نسبت به شهریورماه ۳۸ درصد افت داشته است. در مهرماه میزان صادرات شرکت ۵۱,۷۰۳ میلیارد ریال بوده که شامل شش محصول اصلی شامل برش سنگین، بنزن, رافینیت، نفتای سبک، آروماتیک سنگین و برش میانی میعانات گازی است. در این میان، رافینیت با سهم ۳۲.۳ درصد و برش سنگین با سهم ۳۲.۸ درصد بیشترین تأثیر را در درآمد صادراتی داشته‌اند که بیانگر وابستگی بالای شرکت به این دو محصول است.

پتروشیمی نوری میعانات گازی مورد نیاز خود را از پالایشگاه‌های مجتمع پارس گاز جنوبی، بنزین پیرولیز را از پتروشیمی جم و سرویس‌های جانبی شامل برق، بخار، آب و نیتروژن را از پتروشیمی مبین دریافت می‌کند. نرخ ماده اولیه و محصولات شرکت همبستگی بالایی با نرخ جهانی نفت دارد و هرگونه تغییر در قیمت نفت می‌تواند حاشیه سود شرکت را تحت تأثیر قرار دهد. در ایران پنج شرکت پتروشیمی شامل نوری، اصفهان، بندر امام، بوعلی سینا و تبریز محصولات آروماتیکی تولید می‌کنند که در این میان، پتروشیمی نوری با ظرفیت اسمی ۴٬۴۵۸ هزار تن در سال در رتبه نخست تولید قرار دارد.

شرکت پتروشیمی خلیج‌فارس با در اختیار داشتن ۱۵ شرکت تولیدی و خدماتی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین هلدینگ‌های پتروشیمی در خاورمیانه شناخته می‌شود و از نظر تولید، نخستین شرکت در ایران و دومین شرکت در خاورمیانه است. مجتمع پتروشیمی نوری با ظرفیت تولید ۷۵۰ هزار تن پارازایلین در سال، یکی از بزرگ‌ترین مجتمع‌های تولید مواد آروماتیک در جهان است. از مهم‌ترین رقبای نوری می‌توان به شرکت سانگ‌یانگ کره جنوبی با ظرفیت ۶۰۰ هزار تن در سال و شرکت تولید مواد آروماتیک کویت (KARO) با ظرفیت ۸۲۰ هزار تن در سال اشاره کرد.

شرکت پتروشیمی نوری طی سال‌های اخیر مجموعه‌ای از طرح‌های توسعه‌ای را با هدف افزایش ارزش افزوده، ایجاد تنوع در سبد محصولات و کاهش ریسک‌های عملیاتی و محیط‌زیستی آغاز کرده است که هر یک از این طرح‌ها قابلیت اثرگذاری قابل توجهی بر سودآوری آتی شرکت دارند. مهم‌ترین طرح توسعه‌ای شرکت، پروژه شیرین‌سازی برش سنگین است که با پیشرفت فیزیکی ۹۲ درصد در حال تکمیل بوده و طبق برنامه‌ریزی، تا پایان شهریور ۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهد رسید. اهمیت این طرح از آن جهت است که برش سنگین حدود ۴۸ درصد از سود ناخالص شرکت را تشکیل می‌دهد و اجرای آن امکان کاهش گوگرد محصول به سطح ۱۰ppm را فراهم کرده و زمینه فروش آن مطابق استانداردهای جهانی را مهیا می‌سازد. همچنین این طرح پیش‌نیاز تولید نرمال پارافین بوده و در صورت بهره‌برداری، بخشی از برش سنگین به محصولات با ارزش افزوده بالاتر تبدیل می‌شود و می‌تواند سودآوری شرکت را تقویت کند.

از دیگر طرح‌های شرکت، پروژه بازیابی گاز فلر و تولید کود سولفات آمونیوم است که با هدف بازیابی گازهای ارزشمند و جلوگیری از اتلاف مواد هیدروکربنی تعریف شده است. این پروژه تاکنون ۱۳ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و بهره‌برداری آن برای نیمه دوم سال ۱۴۰۵ پیش‌بینی شده است. اجرای این طرح علاوه بر کاهش خسارت عملیاتی (Loss)، موجب جلوگیری از انتشار سالانه حدود ۲۲ هزار تن دی‌اکسید گوگرد و ۱۳۷ هزار تن دی‌اکسیدکربن خواهد شد. تبدیل گازهای ترش به کود سولفات آمونیوم علاوه‌بر ایجاد ارزش افزوده، اثرات زیست‌محیطی را کاهش می‌دهد.

پروژه پتروشیمی هنگام نیز شامل واحدهای آمونیاک و اوره از دیگر طرح‌های توسعه‌ای شرکت است. این پروژه تاکنون حدود ۹۳ درصد پیشرفت داشته و فاز نخست آن در آذرماه ۱۴۰۲ به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی شده است. بهره‌برداری از فاز دوم برای شهریورماه ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی شده و نرخ بازگشت داخلی سرمایه این پروژه حدود ۱۹ درصد برآورد شده است. مجموع سرمایه‌گذاری طرح حدود ۵۳۸ میلیون یورو بوده و پیشرفت فیزیکی آن به ۹۶ درصد رسیده است.

در مجموع، طرح‌های توسعه‌ای شرکت پتروشیمی نوری بیانگر رویکردی برنامه‌محور در جهت افزایش ارزش افزوده، بهبود عملکرد محیط‌زیستی و ارتقای پایداری سودآوری است. تکمیل پروژه شیرین‌سازی برش سنگین و بازیابی گاز فلر، همراه با راه‌اندازی کامل پتروشیمی هنگام، ظرفیت سودآوری شرکت را در سال‌های آینده به شکل قابل توجهی تقویت خواهد کرد و افق روشنی برای رشد عملکرد مالی شرکت ترسیم می‌کند.

کارشناس بازار سرمایه : محمدباقر سلیمانی

فهرست مطالب

Tags
نظر شما چیست ؟

What do you think?

1 Comment
مهر 14, 1404

assasa

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین مطالب