به گزارش پاداش، بازار سهام در معاملات امروز در فضایی همراه با نوسانهای رفتوبرگشتی و تقابل پایدار عرضه و تقاضا فعالیت کرد. از دقایق ابتدایی، فشار فروش در برخی از نمادهای بزرگ و شاخصساز شدت میگرفت اما در مقابل، ورود تقاضا و تعامل فعال خریداران مانع از آن میشد که شاخص کل وارد فاز اصلاحی عمیق شود. همین موازنه نسبی موجب شد شاخص کل در سطوحی بالاتر از نرخ آغازین بسته شود و نشان دهد که با وجود احتیاط معاملهگران، توان سمت تقاضا همچنان برای حفظ دستاوردهای هفتههای اخیر کافی است. این رفتار را میتوان ادامه فاز تثبیت بازار پس از رشدهای قابلتوجه اخیر دانست؛ مرحلهای که طی آن شاخص، بعد از ثبت سقفهای جدید، وارد محدودههای چسبندگی قیمتی شده و نیاز طبیعی به استراحت و اصلاح زمانی دارد. بازار امروز دقیقاً همین الگو را نمایش داد: افزایشهای دورهای عرضه، بلافاصله با واکنش تقاضا مواجه میشد و اجازه افت عمیق را نمیداد؛ نشانهای روشن از اینکه اصلاح، نه از جنس ریزش، بلکه از جنس توقف است.
مقاومت شاخص
شاخص کل طی هفتههای گذشته توانسته از مقاومتی تاریخی و حساس عبور کند؛ بنابراین قرار گرفتن آن در محدودههای مقاومتی فعلی طبیعی است. این محدودهها معمولاً محل افزایش عرضههای منطقی، شناسایی سود و کاهش شتاب روند صعودی هستند. معاملهگران امروز دقیقاً با چنین ذهنیتی رفتار کردند؛ بخشی از فعالان تمایل به تثبیت سودهای اخیر داشتند و بخشی دیگر در قیمتهای پایینتر با هدف میانمدت اقدام به خرید کردند. در چنین شرایطی، وجود نوسانات مقطعی لزوماً نشانه ضعف بازار نیست بلکه بیانگر تلاش برای جمعآوری انرژی جهت عبور بعدی از مقاومتهاست. تفاوت امروز با دورههای مشابه گذشته این بود که تقاضا بهمحض مواجهه با فشار فروش، واکنشی قابلتوجه نشان میداد و اجازه نمیداد شاخص بهسرعت از محدودههای کلیدی عقبنشینی کند؛ رفتاری که بیشتر به اصلاح زمانی شباهت دارد تا اصلاح قیمتی.
شورای حکام
نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی امروز یکی از مهمترین متغیرهای سیاسی اثرگذار بر فضای ذهنی معاملهگران بود. گزارشها نشان میدهد آمریکا و سه کشور اروپایی در تلاشاند پیشنویس قطعنامهای علیه ایران ارائه کنند که مبتنی بر نگرانیهای ادعایی درباره فعالیتهای هستهای ایران و درخواست برای نظارت و گزارشدهی گستردهتر است. اهمیت چنین پیشنویسهایی تنها به متن آنها محدود نمیشود، بلکه به پیام سیاسی نهفته در پشت آن بازمیگردد؛ چراکه این قطعنامهها (اگر الزامآور نباشند) معمولاً در فضای بینالمللی بهعنوان سیگنال فشار دیپلماتیک تعبیر میشوند و میتوانند در روند مذاکرات هستهای اثرگذار باشند.
با وجود این ابعاد سیاسی، بازار سهام واکنشی هیجانی نشان نداد. بهنظر میرسد بخش قابلتوجهی از این ریسک از روزهای گذشته پیشخور شده بود و معاملهگران حرفهایتر از گذشته به چنین اخبار و رویدادهایی واکنش نشان میدهند. در واقع، بازار این موضوع را بهعنوان ریسک «قابل مدیریت» و نه «فوری» ارزیابی کرده است. به همین ترتیب، سخنان امروز رئیس شورای راهبردی روابط خارجی مبنی بر اینکه ایران قادر به توقف غنیسازی نیست و هر مذاکرهای باید بر پایه احترام متقابل باشد، اگرچه از حیث سیاسی مهم تلقی شد، اما در بازار بیشتر به افزایش احتیاط تعبیر شد تا آغاز موج فروش. رفتار بازار امروز نشان داد که فعالان بازار وزن موضوع شورای حکام را در حد تعدیل سطح ریسکپذیری لحاظ کردند، نه بهعنوان محرک تغییر جهت روند.
جریان نقدینگی
امروز رقمی بالغ بر حدود ۱۲۶ میلیارد تومان منابع حقیقی وارد بازار و 322 میلیارد تومان وارد صندوقهای درآمد ثابت شد. این رفتار دو پیام روشن دارد: نخست آنکه سرمایهگذاران حقیقی هنوز از بازار خارج نشدهاند و جریان ورود پول ادامه دارد؛ دوم آنکه بخشی از همین معاملهگران با توجه به ریسکهای محیطی، ترجیح دادهاند بخشی از سرمایه خود را در ابزارهای کمریسک پارک کنند تا نوعی تعادل میان ریسک و بازده ایجاد کنند. این شکل از جابهجایی درونبازاری نقدینگی معمولاً در فازهای استراحت بازار رخ میدهد و تا زمانی که خروج گسترده نقدینگی مشاهده نشود، نمیتواند بهعنوان سیگنال منفی تلقی شود.
سررسید مشتقهها
پایان مهلت معاملات اختیار در بازار آپشن اهرم نیز یکی از عوامل تقویت عرضه در برخی نمادها بود. روزهای پایانی سررسید ابزارهای مشتقه معمولاً با موجی از شناسایی سود، تسویه موقعیتها و کاهش ریسک همراه است. همین موضوع امروز نیز در شدتگرفتن عرضهها نقش داشت. بخش قابلتوجهی از نوسانات لحظهای بازار در نیمه دوم معاملات ناشی از این عامل بود و نه ناشی از تغییر بنیادین انتظارات نسبت به روند بازار.
آمادگی شاخص برای موج بعدی صعود؟
ترکیب رفتار شاخصها، جریان نقدینگی، شرایط سیاسی و موقعیت تکنیکی بازار نشان میدهد که بورس تهران در وضعیت «تعادل پایدار با گرایش به رشد» قرار دارد. بازار نه وارد فاز نزولی شده و نه توان صعود پرشتاب دارد؛ بلکه در حال استراحت روی مقاومتهای مهم است و در صورت فروکشکردن ریسکهای سیاسی، میتواند حرکت صعودی خود را پس از دورهای نوسان محدود ادامه دهد. تا زمانی که ورود نقدینگی حقیقی ادامه یابد و ارزش معاملات خرد در مسیر بهبود قرار گیرد، بازار از ظرفیت لازم برای عبور از مقاومتها برخوردار خواهد بود. این فاز کنونی را باید مرحله آمادهسازی بازار برای موج بعدی حرکتی دانست؛ موجی که سمتوسوی آن بیش از هر چیز به شرایط سیاسی و جریان نقدینگی بستگی دارد.
کارشناس بازار: مسعود کریمی
مسعود کریمی هستم، از سال ۱۳۹۰ تاکنون، بهصورت مستمر در حوزه بازار سرمایه کشور فعالیت داشتهام و در این مدت در جایگاه خبرنگار، تحلیلگر و کارشناس بازار سرمایه با خبرگزاریها و روزنامههای اقتصادی رسمی کشور همکاری کردهام. تمرکز اصلی فعالیت حرفهای اینجانب بر تحلیل ساختارهای بازار سرمایه و بررسی سازوکارهای اثرگذاری عوامل کلان اقتصادی بر رفتار بازار است.
