به گزارش پاداش، پس از رشد پرشتاب و ثبت سقف جدید شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات روز دوشنبه، بازار سهام طی دو روز اخیر وارد مرحلهای از اصلاح طبیعی و تخلیه هیجان شده است. افزایش فشار فروش در روزهای سهشنبه و چهارشنبه عمدتاً ناشی از رفتار هیجانی سرمایهگذاران و شناسایی سود توسط معاملهگران کوتاهمدت ارزیابی میشود و نمیتوان آن را بهعنوان نشانهای از تغییر در روند بنیادی بازار تلقی کرد.
منشأ فشار فروش
بررسی روند معاملات نشان میدهد موج اصلی عرضهها از دقایقی پس از سقفشکنی شاخص کل در روز دوشنبه آغاز شد و این روند در روزهای سهشنبه و چهارشنبه نیز ادامه یافت. در این بازه، بخشی از فعالان بازار با رویکردی کوتاهمدت و بهمنظور شناسایی سود حاصل از رشد اخیر شاخص اقدام به فروش سهام خود کردند. این رفتار بهسرعت در میان سایر گروههای بورسی گسترش یافت و موجب تشدید فشار فروش در کلیت بازار شد.
فضای روانی ناشی از رشد سریع شاخص و انتظار عمومی برای وقوع یک اصلاح قیمتی طبیعی نیز بر شدت عرضهها افزود و در نتیجه، فشار فروش بهصورت زنجیرهای در بازار نمایان گردید.
با این حال، به باور برخی از کارشناسان بازار سرمایه بخش عمده هیجان فروش تخلیه شده و افتهای اخیر بیشتر جنبه رفتاری و روانی دارد تا اقتصادی یا بنیادی.
رفتار نقدینگی و جابهجایی سرمایه
مطابق آمارهای جریان نقدینگی، در معاملات امروز (تا لحظه تنظیم گزارش) حدود یک هزار و 600 میلیارد تومان منابع حقیقی وارد صندوقهای درآمد ثابت شده است. در مقابل، یک هزار و 350 میلیارد تومان خروج پول حقیقی از سهام، حقتقدم و صندوقهای سهامی به ثبت رسیده است. این تغییر مسیر نقدینگی نشان میدهد که بخشی از سرمایهگذاران ترجیح دادهاند بهصورت موقت در محیطی با ریسک کمتر باقی بمانند.
در عین حال، ورود بیش از 260 میلیارد تومان پول حقیقی به صندوقهای طلا بیانگر افزایش تمایل به داراییهای پوششدهنده تورم است. این جابهجایی معمولاً در دورههای اصلاحی بازار سهام مشاهده میشود و با بازگشت ثبات، بخشی از این منابع میتواند مجدداً به بازار سهام بازگردد.
وضعیت نمادهای شاخصساز و گروههای ریالی
در جریان معاملات امروز، برخی از نمادهای شاخصساز موفق به بازگشت به محدوده مثبت شدند که نشاندهنده کاهش تدریجی فشار فروش در صنایع بزرگ است. از سوی دیگر، گروهی از سهام ریالی نیز نشانههایی از تمایل به جبران افتهای اخیر و بازگشت به تعادل از خود بروز دادند.
در صورت تداوم ثبات نسبی نرخ ارز و نبود تغییرات قابل توجه در متغیرهای کلان اقتصادی، انتظار میرود طی روزهای آتی تقاضا در این گروهها تقویت گردد.
متغیرهای کلان و سیگنالهای سیاسی
در حوزه اقتصادی، وزیر امور اقتصادی و دارایی امروز با تأکید بر تداوم سیاستهای اصلاحی دولت و عدم کاهش درآمدهای نفتی، چشمانداز مثبتی از وضعیت بازار سرمایه ارائه کرد. این اظهارات میتواند از شدت نگرانیها پیرامون کسری بودجه و فشارهای مالیاتی بکاهد و به ثبات انتظارات سرمایهگذاران کمک کند.
در بعد سیاسی نیز، عباس عراقچی اعلام کرد که در صورت آغاز هرگونه مذاکره جدید، محور اصلی گفتوگوها صرفاً موضوعات هستهای خواهد بود و مسائل منطقهای یا موشکی در دستور کار قرار ندارد. این موضع، از منظر بازار ارز و ریسکهای ژئوپلیتیکی، نشانهای از پایداری نسبی فضای سیاسی تلقی میشود.
اصلاح کوتاهمدت و تخلیه هیجان
در مجموع، بازار سهام در حال حاضر در مرحلهای از اصلاح کوتاهمدت و تخلیه هیجان قرار دارد که میتواند زمینهساز بازگشت تعادلی شاخص در روزهای آینده باشد.
تحلیل دادههای معاملاتی و رفتار نقدینگی نشان میدهد که ریسک سیستماتیک جدیدی وارد بازار نشده و اصلاح اخیر بیشتر ناشی از هراس کوتاهمدت و رفتار هیجانی سرمایهگذاران است. در صورت ثبات متغیرهای کلان اقتصادی و نبود شوک سیاسی، انتظار میرود بازار در هفته آینده به تدریج از فاز هیجان منفی خارج شده و به سطوح تعادلی جدید دست یابد.
کارشناس بازار: مسعود کریمی
مسعود کریمی هستم، از سال ۱۳۹۰ تاکنون، بهصورت مستمر در حوزه بازار سرمایه کشور فعالیت داشتهام و در این مدت در جایگاه خبرنگار، تحلیلگر و کارشناس بازار سرمایه با خبرگزاریها و روزنامههای اقتصادی رسمی کشور همکاری کردهام. تمرکز اصلی فعالیت حرفهای اینجانب بر تحلیل ساختارهای بازار سرمایه و بررسی سازوکارهای اثرگذاری عوامل کلان اقتصادی بر رفتار بازار است.
