اگر از فعالان بازار سرمایه باشید، قطعاً نام سایت کدال یا همان سامانه جامع اطلاعرسانی ناشران (Codal.ir) را شنیدهاید. این سامانه یکی از مهمترین ابزارهای شفافیت در بورس ایران است که به سرمایهگذاران کمک میکند تا بهصورت رسمی و بهروز به اطلاعات مالی و اطلاعیههای شرکتهای بورسی دسترسی داشته باشند. بر اساس ماده ۲ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذر ۱۳۸۴)، سازمان بورس و اوراق بهادار موظف است برای حمایت از حقوق سرمایهگذاران، ایجاد بازار شفاف و منصفانه، و نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت شرکتها اقدام کند. به همین منظور، با همکاری شرکت رایان بورس، سامانهای یکپارچه و آنلاین با نام کدال (Comprehensive Database Of All Listed Companies) طراحی و راهاندازی شد.
پیش از راهاندازی سامانه کدال، سرمایهگذاران برای دسترسی به اطلاعات شرکتها باید به تالارهای بورس مراجعه و از طریق دفاتر موجود، اطلاعیهها را بهصورت فیزیکی دریافت میکردند. اما امروز، با پیشرفت فناوری، تمامی این اطلاعات بهصورت دیجیتال و رایگان از طریق سایت codal در دسترس عموم قرار گرفته است. در سامانه کدال، تمامی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس و فرابورس – که به آنها «ناشران بورسی» گفته میشود – موظفاند گزارشهای مالی، اطلاعیههای بااهمیت، صورتهای مالی میاندورهای، گزارش تفسیری مدیریت و تصمیمات مجامع عمومی را در قالبهای مشخص و استاندارد منتشر کنند.
به این ترتیب، کدال پلی ارتباطی میان ناشران (شرکتها) و سرمایهگذاران است و با هدف افزایش شفافیت اطلاعات، جلوگیری از دستکاری بازار و ارتقای اعتماد عمومی ایجاد شده است. دسترسی آزاد و رایگان به دادههای رسمی در این سامانه، باعث شده سرمایهگذاران بتوانند تصمیمهای تحلیلی و آگاهانهتری در خرید و فروش سهام بگیرند. در ادامه این مطلب از آکادمی پاداش سرمایه همراه باشید.
سامانه کدال؛ درگاه رسمی شفافیت اطلاعات در بورس ایران
در بازار سرمایه، تصمیمگیری هوشمندانه بدون دسترسی به اطلاعات دقیق و بهموقع امکانپذیر نیست. یکی از مهمترین ابزارهایی که به سرمایهگذاران بورس اوراق بهادار ایران کمک میکند تا اطلاعات مالی و عملکردی شرکتها را تحلیل کنند، سامانه کدال (Codal) است. این سامانه، مرجع رسمی و معتبر انتشار گزارشهای مالی و اطلاعیههای شرکتهای بورسی و فرابورسی محسوب میشود.
فرآیندهای اصلی سایت کدال
کدال بستری یکپارچه برای ثبت، بررسی و انتشار اطلاعات شرکتهای ثبتشده نزد سازمان بورس است. فرآیندهای اصلی این سامانه عبارتاند از:
- آمادهسازی و ارسال گزارشها توسط ناشران بورسی؛
- دریافت و پذیرش گزارشها توسط سامانه؛
- ذخیرهسازی و امکان بازیابی دادهها؛
- تحلیل و نظارت بر گزارشها توسط کارشناسان سازمان بورس؛
- انتشار عمومی اطلاعات برای سرمایهگذاران.
اهداف کلیدی سامانه کدال
- تسریع در افشای اطلاعات شرکتها و افزایش سرعت اطلاعرسانی؛
- ایجاد شفافیت اطلاعاتی و اعتماد عمومی در بازار سرمایه؛
- تسهیل در فرآیند گزارشدهی مالی و اطلاعیههای ناشران بورسی؛
- فراهمسازی امکان نظارت دقیقتر و مؤثرتر بر فعالیت شرکتها؛
- دسترسی آسان و رایگان سرمایهگذاران به گزارشهای رسمی؛
- افزایش دقت در تحلیل دادههای مالی و کاهش احتمال خطای انسانی.
بخشهای مهم در سایت کدال
پس از ورود به سایت کدال، بخشهای متنوعی برای کاربران در دسترس است که هرکدام کاربرد خاصی دارند:
خانه
نمایش آخرین اطلاعیهها و گزارشهای مالی شرکتها و امکان جستجوی نمادهای خاص. تب خانه، در واقع همان صفحه اصلی سایت codal و پرکاربردترین قسمت این سایت است. در این قسمت امکان مشاهده تمام نمادها و اطلاعیههای منتشر شده توسط این نمادها هستند که در این صفحه بر اساس زمان انتشار، اطلاعیهها مرتب و زیر هم نشان داده میشود. در آخرین ستون این صفحه نیز میتوان اطلاعیهها را با فرمتهای مختلف باز کرد. در قسمت جستجوی اطلاعیهها نیز امکان فیلترکردن اطلاعیهها بر اساس نماد، گروه اطلاعیهها، نوع اطلاعیه، تاریخ انتشار و… وجود دارد.
اطلاعات ناشران
شامل جزئیات شرکتهای پذیرفتهشده در بورس و فرابورس ایران. شرکتهایی هستند که نماد آنها در بورس درج شده است و ملزم به انتشار اطلاعات خود در سایت کدال هستند.
نهادهای مالی
اطلاعات مربوط به کارگزاریها، صندوقهای سرمایهگذاری، سبدگردانها و مشاوران سرمایهگذاری. در مقاله نهادهای مالی با انواع نهادهای مالی و وظایف آنها آشنا شدیم. با کلیک بر روی این تب وارد سایت cfi.seo.ir میشویم که در این تب نهادهای مالی از جمله کارگزاریها، تامین سرمایهها، سبدگردانها و… که از طرف سازمان بورس مجوز فعالیت دارند قابل مشاهده هستند.
سامانه سنم
ابزار نظارتی برای صندوقهای سرمایهگذاری که مدیران موظف به بهروزرسانی روزانه اطلاعات آن هستند. سامانه نظارت مکانیزه صندوق های سرمایه گذاری (سنم) با هدف نظارت مستمر بر صندوق های سرمایه گذاری توسعه یافته است. مطابق با بخشنامه سازمان بورس و اوراق بهادار، کلیه مدیران صندوق های سرمایه گذاری مکلف هستند به صورت روزانه فایل اطلاعات صندوق های سرمایه گذاری (XML) تحت مدیریت خود را که توسط نرم افزار صندوق های سرمایه گذاری تولید می شود را در سامانه سنم بارگذاری نمایند.
سامانه تدان
بستری برای تحلیل کارشناسان بازار سرمایه و طرح پرسش از ناشران بورسی. این سامانه از زیرمجموعههای سایت کدال است که در سال 1394 راهاندازی شد و وظیفه آن دریافت گزارشات تحلیلی است و امکان پرسش سوالات توسط تحلیلگران از ناشران وجود دارد.
سامانه صورتحساب
امکان مشاهده بدهیها، درخواست پیشصورتحساب و بررسی سوابق مالی سازمانها. امور مالي سازمان به عنوان يك واحد نظارتي و اجرايي وظيفه و مسئوليت تطبيق دريافتها و پرداختها با قوانين و مقررات مالي و تهيه اطلاعات مالي مورد نياز جهت تصميمگيري مديريت سازمان و ارائه عملكرد مالي و پاسخگويي به دستگاههاي نظارتي را به عهده دارد. در راستاي اين اهداف برآنيم تا با افزايش دقت، سرعت، صحت و نظارت در انجام فرآيندهاي مالي و اتخاذ تدابير مناسب و بهرهگيري از شيوههاي نوين، اطلاعات مورد نياز را براي تصميمگيري مديريت سازمان و ساير استفادهكنندگان فراهم نماييم.
اطلاعیههای سایت کدال
در این سایت اطلاعیههای مرتبط با یک نماد منتشر میشوند که این اطلاعیهها انواع مختلفی دارند که در ادامه با بعضی از این اطلاعیهها آشنا میشویم:
صورتهای مالی
یکی از مهمترین اطلاعیههایی که شرکتها در سایت کدال منتشر میکنند، صورتهای مالی است که به صورت میاندورهای و پایان دورهای (هر سه ماه یکبار) منتشر میشوند. صورتهای مالی خلاصهای از فعالیت شرکت در آن بازه زمانی منتشر شده است. صورتهای مالی از موارد زیر تشکیل شدهاند:
- صورت وضعیت مالی (ترازنامه)
- صورت سود و زیان
- صورت سود و زیان جامع
- صورت گردش وجوه نقد
- صورت تغییرات در حقوق مالکانه
گزارشات فعالیت ماهانه
شرکتها موظف هستند پس از پایان هر ماه گزارش فعالیت ماهانه خود را منتشر کنند؛ در این اطلاعیهها شرکت خلاصهای از فعالیت خود در ماه گذشته ارائه میکند؛ برای مثال شرکت ذکر میکند که در ماه گذشته چه محصولاتی تولید کرده است، از هر کدام چه تعداد تولید شده است و همچنین تعداد فروش، نرخ فروش و مبلغ فروش ذکر میشود. لازم به ذکر است که گزارشات فعالیت ماهانه برای شرکتهای سرمایهگذاری شامل سرمایهگذاریهای شرکت در بازار بورس و خارج از آن است. در مقالات بعدی با این دست از اطلاعیه ها بیشتر آشنا میشویم.
اطلاعیههای مجامع
همانطور که میدانیم شرکتهای سهامی به منظور کنترل شرکت و تصمیمگیریهای شرکت، مجمع تشکیل میدهند که به صورت کلی مجامع به سه دسته مجمع عمومی عادی سالیانه، مجمع عمومی فوقالعاده و مجمع عمومی موسس تقسیم میشوند. برای کسب اطلاعات مربوط به مجامع و افزایش سرمایه توصیه میشود دوره آموزشی مجامع و افزایش سرمایه را از طریق این لینک مشاهده کنید. اطلاعیه های مربوط به مجامع، تقسیم سود، افزایش سرمایه عبارتند از:
- آگهی دعوت به مجمع عمومی عادی سالانه
- آگهی تصمیمات مجمع عمومی عادی سالانه
- زمان بندی پرداخت سود
- پیشنهاد هیات مدیره به افزایش سرمایه
- اظهار نظر حسابرس درخصوص افزایش سرمایه
- مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه
- آگهی دعوت به مجمع عمومی فوقالعاده
- تصمیمات مجمع عمومی فوقالعاده
- اعلام پذیره نویسی عمومی
- مهلت استفاده از حق تقدم ها
- نتایج حاصل از فروش حق تقدمها استفاده نشده
- آگهی ثبت افزایش سرمایه
افشای اطلاعات با اهمیت
هر روزه ممکن است اتفاقات خاصی در شرکت رخ دهد که در روند سودآوری شرکت تاثیرگذار باشد. شرکتها موظف هستند این اطلاعات را در قالب افشای اطلاعات با اهمیت در اختیار سرمایهگذاران قرار دهند. افشای اطلاعات با اهمیت خود به دو دسته گروه الف و ب تقسیم میشوند.
گزارش فعالیت هیئت مدیره
در گزارشات فعالیت هیئت مدیره که معمولا قبل از مجمع عمومی عادی سالانه منتشر میشوند، هیئت مدیره شرکت، فعالیت و عملکرد خود را با جزئیات در این گزارش منتشر میکنند.
سایر اطلاعیهها
- شفاف سازی در خصوص شایعه، خبر یا گزارش منتشرشده
- شفاف سازی در خصوص نوسان قیمت سهام
- اطلاعات حاصل از برگزاری کنفرانس اطلاعرسانی
- معرفی یا تغییر در ترکیب اعضای هیئت مدیره
- مشخصات کمیته حسابرسی
اهمیت سایت کدال در بازار سرمایه
در نهایت، سایت کدال (Codal.ir) بهعنوان سامانه رسمی اطلاعرسانی سازمان بورس و اوراق بهادار ایران، نقشی حیاتی در افزایش شفافیت، اعتماد و کارایی بازار سرمایه ایفا میکند. این سامانه دسترسی سرمایهگذاران به گزارشهای مالی، اطلاعیههای شرکتها، تصمیمات مجامع و سایر اطلاعات بااهمیت را ساده، سریع و رایگان کرده است. هر فردی که قصد سرمایهگذاری آگاهانه در بورس دارد، باید با نحوه استفاده از سامانه کدال آشنا باشد؛ چراکه تصمیمگیری بر پایهی اطلاعات معتبر و بهروز، نخستین گام برای تحلیل دقیق سهام، کاهش ریسک و افزایش بازدهی سرمایهگذاری است. بهعبارت دیگر، کدال پلی میان شرکتها و سهامداران است که شفافیت را به هسته اصلی بازار سرمایه ایران تبدیل کرده است.
