درک تفاوت بین بورس اوراق بهادار و فرابورس، یکی از اولین قدمهای اساسی برای فعالیت در بازار سرمایه ایران است. اگرچه هدف هر دو، گردآوری سرمایه و تسهیل معاملات سهام است، اما این دو بازار در چندین جنبه کلیدی با یکدیگر تمایز دارند. مهمترین تفاوت به شرایط پذیرش شرکتها برمیگردد. بورس تهران دارای استانداردها و الزامات سختگیرانهتری در زمینه سودآوری، حداقل سرمایه ثبتشده و درصد سهام شناور آزاد است. به همین دلیل، معمولاً شرکتهای بزرگتر و با سابقه مالی شفافتر در بورس پذیرش میشوند. در مقابل، فرابورس با انعطاف بیشتری این شرایط را تسهیل کرده و راه را برای ورود شرکتهای کوچکتر، نوپا یا آن دسته از شرکتهایی که هنوز به شرایط بورس نرسیدهاند، هموار میسازد.
این تفاوت در شرایط پذیرش، مستقیماً بر میزان ریسک و نقدشوندگی سهام تأثیر میگذارد. به طور کلی، سهام شرکتهای حاضر در بورس به دلیل شفافیت اطلاعاتی بالاتر و حجم معاملات بیشتر، از نقدشوندگی بالاتری برخوردارند و ریسک کمتری را برای سرمایهگذاران به همراه دارند. ساختار فرابورس نیز خود به چندین بازار مانند بازار اول، دوم و بازار پایه (با تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز) تقسیم میشود که هرکدام سطح متفاوتی از ریسک و الزامات را نشان میدهند. شرکتهای بازار پایه فرابورس، معمولاً پرریسکتر و با نقدشوندگی کمتری نسبت به شرکتهای بازار اول و دوم بورس هستند. در ادامه با آکادمی پاداش سرمایه همراه باشید تا با تفاوت های بورس و فرابورس بهتر آشنا شوید.
آشنایی با بازار بورس
شرایط پذیرش شرکتها در بازارهای رسمی مانند بورس اوراق بهادار نسبت به سایر بورسها شرایط ویژه و سختتری دارند. بازارهای رسمی معمولا از درجه شفافیت بالاتری برخوردار هستند. بازارهای رسمی دارای کارگزاران رسمی نیز میباشند که مجوز این کارگزاران از طرف خود سازمان بورس اوراق بهادار صادر میشود. بنگاههای اقتصادی به شرطی که شرایط لازم برای پذیرش در بورس را داشته باشند به منظور تامین مالی و فروش سهام خود وارد بازار بورس میشوند و سهام خود را در این بازار عرضه میکنند. بازار بورس در ایران نیز به بازارهای زیر تقسیم میشود:
1.بازار اول تابلو اصلی
2.بازار اول تابلو فرعی
3.بازار دوم
شرکتها پس از ورود به بازار بورس در یکی از بازارهای بالا پذیرش و سهامشان عرضه میشود و تفاوت اصلی بین این بازارها در شرایط پذیرش شرکتها در آنها است که در ادامه با شرایط پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس بیشتر آشنا خواهیم شد.
بازار فرابورس
بازار فرابورس یا بازار خارج از بورس OTC (Over The Counter) بازاری است که به منظور سهولت در تامین مالی برای شرکتهایی که در حال حاضر شرایط لازم را برای پذیرش در بورس را ندارند، در آبان سال 1387 تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار تشکیل شد.
فرابورس جایگاه قانونی و کارکرد یکسانی همچون بورس دارد و تفاوت اصلی بین بازار بورس و بازار فرابورس در شرایط پذیرش شرکتها در آن بازار است به این شکل که شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس به مراتب راحتتر از شرایط پذیرش یک شرکت در بورس است.
بازار فرابورس نیز خود به 5 بازار تقسیم میشود:
1.بازار اول
2.بازار دوم
3.بازار سوم (عرضه)
4.بازار پایه
5.ابزارهای نوین مالی
بازار اول و دوم بازاری برای پذیرش و معاملات سهام شرکتهای سهامی است و همچنین بازار سوم یا بازار عرضه برای عرضه و پذیرهنویسی اوراق استفاده میشود؛ در بازار پایه نیز انجام معاملات سهام شرکتهایی که شرایط لازم برای پذیرش در بورس و فرابورس را ندارند استفاده میشود که در مقالات بعدی در مورد بازار پایه بیشتر صحبت خواهیم کرد؛ سایر اوراق نیز مانند اوراق خزانه اسلامی، واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری و… در بازار ابزارهای نوین مالی معامله میشوند.
شرایط پذیرش شرکتها
شرکتها برای ورود به بازار سرمایه و عرضه سهام خود در بازار سرمایه میبایست شرایط خاصی را داشته باشند و هر شرکتی با هر شرایطی نمیتواند وارد بازار سرمایه شود. قوانین و شرایط پذیرش در بازار بورس، به خصوص بازار اول تابلو اصلی سخت گیرانهتر از سایر بازارها میباشد و به عنوان مثال شرکتی که قصد پذیرش در بازار اول تابلو اصلی بورس را دارد باید حداقل 100 میلیارد تومان سرمایه داشته باشد و اگر سرمایه شرکت از این میزان کمتر بود در بازار اول تابلو فرعی پذیرش میشود و سایر بازارها نیز به همین شکل؛ ناگفته نماند گه شرکتها اگر شرایط پذیرش در بازارهای بالاتر را پیدا کردند میتوانند در بازارهای دیگری نیز پذیرش شوند و گاهی نیز برعکس، اگر شرکتی شرایط پذیرش در بازار فعلی خود را از دست داد به بازارهای پایینتری انتقال مییابد.
What do you think?
assasa