رکوردشکنی شاخصکل پس از پنج ماه و نیم؛
به گزارش پاداش، بازار سرمایه در معاملات روز جاری شاهد یکی از پویاترین روزهای معاملاتی سال 1404 بود. در شرایطی که طی روزهای اخیر نشانههایی از افزایش تقاضا در نمادهای شاخصساز به چشم میخورد، امروز این روند به اوج خود رسید به نحوی که فضای مثبت بازار از دقایق ابتدایی معاملات محسوس بود، بهگونهای که در همان پنج دقیقه نخست، شاخص کل بورس تهران بیش از ۲۱ هزار واحد رشد کرد و به سرعت وارد محدوده مثبت شد. در ادامه، اکثر صندوقهای سهامی و اهرمی در نزدیکی سقفهای قیمتی روزانه خود معامله شدند که این امر نشاندهنده افزایش اشتیاق سرمایهگذاران حقیقی برای حضور فعالتر در بازار سهام بود.
از سوی دیگر، در نیم ساعت ابتدایی معاملات، حدود ۶۰۰ میلیارد تومان منابع مالی از صندوقهای درآمد ثابت خارج شد که این موضوع از دید تحلیلگران، نشانهای از چرخش جریان نقدینگی از بازار بدهی به بازار سهام محسوب میشود؛ عاملی که میتواند موتور رشد شاخص در روزهای آتی را تقویت کند.
تغییر موازنه در میانه معاملات؛ قدرتنمایی خریداران
در میانه معاملات، فشار فروش از سوی برخی سهامداران که در پی شناسایی سود بودند، تا حدودی از شتاب رشد بازار کاست. با این حال، حجم بالای تقاضا و ورود مجدد پول حقیقی سبب شد روند صعودی تداوم یابد.
به دنبال این تحولات، شاخص کل بورس تهران پس از حدود پنج ماه و نیم توانست از سطح تاریخی ۳ میلیون و ۲۶۰ هزار واحدی عبور کند و در محدودهای بالاتر تثبیت شود. این رکوردشکنی نهتنها از منظر تکنیکال اهمیت دارد، بلکه از دید روانی نیز میتواند موجب تقویت اعتماد سرمایهگذاران و جذب نقدینگی تازه به بازار شود.
نقش گروههای شاخصساز در صعود بازار
بررسی ترکیب نمادهای مؤثر بر رشد شاخص نشان میدهد که صنایع بزرگ و پیشران بازار نقش کلیدی در عبور شاخص از سقف تاریخی داشتهاند. در میان آنها، پتروشیمیها (بهویژه فارس)، فلزات اساسی (فولاد و فملی)، بانکها (وبملت)، پالایشیها (شپنا و شتران) و خودروییها (خودرو) بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل داشتند. به گفته تحلیلگران، افزایش قیمت جهانی کالاها، بهبود نرخ ارز نیمایی، و انتشار گزارشهای مالی مطلوب از سوی شرکتهای بزرگ از مهمترین محرکهای رشد این گروهها بوده است.
رفتار محتاطانه سهامداران و واکنش بازار آپشن
با رسیدن شاخص کل به قله تاریخی جدید، بخشی از سرمایهگذاران با اتخاذ استراتژی محتاطانه شناسایی سود، اقدام به عرضه سهام کردند. این امر موجب شد در اواسط بازار، بخشی از صفهای خرید فروکش کند.
در همین زمان، بازار مشتقه و آپشن نیز شاهد افزایش تقاضا و نوسانات شدید قیمتی بود. با این حال، موج عرضه به این بازار نیز سرایت کرد و بسیاری از قراردادهای اختیار معامله چند گام به عقب نشستند. تحلیلگران این رفتار را طبیعی و در راستای متعادل شدن بازار پس از یک رشد سریع و هیجانی ارزیابی میکنند.
تحولات سیاسی و اثر آن بر فضای انتظارات بازار
در کنار متغیرهای اقتصادی، اخبار سیاسی روز نیز تأثیر بسزایی بر تقویت جو مثبت بازار داشت. سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد: «بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی از نیروگاه بوشهر و رآکتور تحقیقاتی تهران طبق روال قانونی در حال انجام است» و افزود که سفارت اتریش در تهران نیز در حال آمادهسازی برای گسترش خدمات کنسولی است.
این تحولات میتواند به عنوان نشانهای از بهبود روابط بینالمللی و افزایش تعاملات دیپلماتیک ایران تلقی شود؛ موضوعی که از منظر بازار سرمایه، بهبود انتظارات سرمایهگذاران نسبت به ثبات اقتصادی و کاهش ریسکهای سیاسی را در پی دارد.
در سطح بینالمللی نیز، اظهارات وزیر خزانهداری آمریکا مبنی بر اینکه «واشنگتن قصد قطع رابطه با پکن را ندارد، اما به دنبال کاهش ریسکهاست» به عنوان پیامی از تداوم همکاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان ارزیابی شد که میتواند بر فضای بازارهای جهانی کالا و انرژی اثر مثبت بگذارد.
چالش خوراک پتروشیمی و تأثیر آن بر صنایع وابسته
در بخش صنعتی، فریبرز کریمایی، قائممقام انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی از مذاکرات در حال انجام برای حذف نرخ هابهای اروپایی از فرمول خوراک پتروشیمیها خبر داد. وی تأکید کرد: تلاش ما بر این است وزارت نفت را قانع کنیم تا هابهای اروپایی از فرمول حذف شوند. این تصمیم، علاوه بر اثرگذاری بر سودآوری شرکتهای پتروشیمی، تمامی صنایع وابسته به خوراک را نیز متأثر خواهد کرد. حذف این نرخها میتواند قیمت گاز ایران را رقابتیتر و مزیت صادراتی کشور را افزایش دهد.
به باور کارشناسان، اصلاح فرمول خوراک و رفع محدودیتهای صادراتی میتواند بهبود سودآوری شرکتهای بزرگ پتروشیمی را به دنبال داشته و در نتیجه، اثر مثبتی بر شاخص کل بازار سرمایه بگذارد.
بورس در مسیر بازسازی اعتماد
عبور شاخص کل بورس تهران از سطح تاریخی ۳ میلیون و ۲۶۰ هزار واحد را میتوان نقطه عطفی در روند حرکتی بازار سرمایه دانست. ورود پول حقیقی، افزایش ارزش معاملات خرد، بهبود انتظارات اقتصادی و انتشار اخبار مثبت از صنایع بزرگ، همگی نشانههایی از بازسازی تدریجی اعتماد سرمایهگذاران به بازار هستند.
تحلیلگران معتقدند در صورت تداوم ورود نقدینگی و ثبات نسبی سیاسی و اقتصادی، بورس میتواند در هفتههای آینده به فاز جدیدی از رشد متعادل و پایدار وارد شود. البته برای تثبیت این مسیر، پرهیز از تصمیمات ناگهانی سیاستگذار، اصلاح فرمولهای قیمتی در صنایع کلیدی و حمایت از شفافیت بازار از اهمیت ویژهای برخوردار است.
کارشناس بازار: مسعود کریمی
مسعود کریمی هستم، از سال ۱۳۹۰ تاکنون، بهصورت مستمر در حوزه بازار سرمایه کشور فعالیت داشتهام و در این مدت در جایگاه خبرنگار، تحلیلگر و کارشناس بازار سرمایه با خبرگزاریها و روزنامههای اقتصادی رسمی کشور همکاری کردهام. تمرکز اصلی فعالیت حرفهای اینجانب بر تحلیل ساختارهای بازار سرمایه و بررسی سازوکارهای اثرگذاری عوامل کلان اقتصادی بر رفتار بازار است.